Rzeszowska SM

RZESZOWSKA SPÓŁDZIELNIA MIESZKANIOWA

Rzeszowska SM ma powód do dumy z dotychczasowych osiągnięć, na które składa się praca jej założycieli oraz działaczy i pracowników oddanych spółdzielczej sprawie. Siłą Spółdzielni jest jej samorządność i społecznikowska pasja członków organów samorządowych, wyrażająca się troską o sprawy spółdzielców i ich rodzin, zainteresowaniem problemami społeczno-gospodarczymi i finansowymi.

Trochę historii…

W Rzeszowie nie było tradycji spółdzielczości mieszkaniowej. Po II wojnie światowej, gdy Rzeszów stał się siedzibą władz i instytucji wojewódzkich, a także powstających i rozwijających się zakładów pracy, rosła liczba jego mieszkańców. W 1945 r. było ich 29,5 tysiąca, ale w 1970 r. już 82,4 tysiąca. To wymagało budowy nowych mieszkań, bo Miasto budowało ich za mało. Sytuacja zmuszała do szukania nowych rozwiązań.
Pierwszą jednostką spółdzielczości mieszkaniowej było działające w latach 1954-1957 Spółdzielcze Zrzeszenie Budowlano-Mieszkaniowe, które po wybudowaniu osiedla domków jednorodzinnych w rejonie ul. Partyzantów zakończyło działalność. Jego prezesem był Stefan Wójcik, który zainicjował nowe działania. Pod egidą Komisji Porozumiewawczej Związków Zawodowych w Rzeszowie zwołano, 15 września 1957 r., konferencję spółdzielni mieszkaniowej. 19 grudnia 1957 r. odbyło się Walne Zebranie Założycieli. Przyjęto na nim nazwę: Rzeszowska Spółdzielnia Mieszkaniowa, uchwalono statut oraz wybrano dwunastoosobową Radę Nadzorczą i trzyosobowy Zarząd. Powiatowy Sąd w Rzeszowie 28 lutego 1958 r. wpisał Rzeszowską SM do rejestru spółdzielni, zaś Związek Spółdzielni Mieszkaniowych w Warszawie przyjął ją na członka pod numerem 535. Prezydium pierwszej Rady Nadzorczej utworzyli: Zbigniew Moskwa – przewodniczący, Zygmunt Kozioł i Janusz Piotrkowski – zastępcy oraz Ewa Zajączkowska – sekretarz. W skład Zarządu weszli: Stefan Wójcik – prezes, Jan Krzemiński – jego zastępca oraz Władysław Braja – członek.
Pierwsze efekty mieszkaniowe Spółdzielnia uzyskała w 1959 r. 31 marca tego roku oddano do użytku 35 mieszkań w budynku przy ulicy Gałęzowskiego 6 i Obrońców Stalingradu 13a (obecnie Hetmańska). Następne 64 mieszkania przekazano do użytku 1 października 1959 r. w budynku przy ul. Anieli Krzywoń 9 (obecnie L. Chmaja). Na początku 1960 r. postawiono wybudować osiedle „Rzeźnicza” przy ulicy Lenina (dzisiaj Piłsudzkiego) i Orzeszkowej oraz zespół budynków przy ulicy Marszałkowskiej. 30 czerwca 1963 r. oddano do użytku pierwsze trzy budynki dla 120 osób na osiedlu „Staromieście” (później przemianowanym na osiedle „1000-lecia”). W latach 1960-1963 oddano w sumie 1566 mieszkań. W 1965 r. wprowadzono instytucję kandydata na członka RSM. Pod koniec 1966 r. było ich już 2166. Przyjęto nowe zasady programowania, planowania i finansowania budownictwa mieszkaniowego. W latach 1966-1970 rozpoczęła się współpraca z dużymi zakładami pracy: WSK, Zelmerem i przedsiębiorstwami budowlanymi, co spowodowało szybszy rozwój budownictwa spółdzielczego. Na osiedlu „1000-lecia” oddano 7 budynków oraz kilka na „Skarpie”. W 1970 r. powstały kolejne budynki przy ulicy Turkiewicza(dzisiaj Jałowego) i Pułaskiego. W 1973 r. rozpoczęto budowę Baranówki II i III, rok później wylano ławy fundamentowe pod budynki na Staroniwie Dolnej – osiedle Gwardzistów (dzisiaj Kmity).
Od 1970 r. podstawową komórką Rzeszowskiej SM jest osiedle mieszkaniowe, które otrzymało własny samorząd i administrację.
Niezależnie od budowy mieszkań powstawały budynki i lokale o różnym, lecz ważnym w strukturze osiedla przeznaczeniu, w tym placówki oświatowe, kulturalne, służby zdrowia, handlu, usługi i inne, jak np. kluby osiedlowe. W latach 1975-1976 wybudowano zaplecze socjalno-usługowe przy ul. Dąbrowskiego: restaurację „Hungaria” i filię WiMBP, klub kultury, biuro administracji i sklep. Do użytku oddano pawilony przy ulicy Pułaskiego i P. Skargi. W roku 1976 r. przekazano 13 budynków na osiedlach Gwardzistów i Baranówce III. W tymże roku działały już cztery rady osiedlowe. W 1977 r. rozpoczęto budowę osiedla Krakowska-Południe.
Duży napływ nowych członków i kandydatów świadczył o zdobywaniu przez Rzeszowską SM zaufania społeczeństwa oraz władz i województwa. Nastąpiło przełamanie nieufności wobec niej, bo początki nie były łatwe. Panowało przekonanie, że w warunkach socjalizmu problem mieszkaniowy zostanie rozwiązany przez państwo na jego koszt.

Teraźniejszość
Zapewnie nikt z członków założycieli nie przypuszczał, że Rzeszowska Spółdzielnia Mieszkaniowa stanie się jedną z największych spółdzielni w kraju. Dzisiaj posiada 275 budynków, co stanowi 17,5 tys. mieszkań. Jej członkowstwem legitymuje się ponad 16 tys. osób, a przez rejestry spółdzielni przewinęły się nazwiska prawie 41 tysięcy osób.
Obecnie funkcjonuje 5 administracji osiedli, wyodrębnionych pod względem organizacyjnym i ekonomicznym: Śródmieście, 1000-lecia, Baranówka, Kmity i Krakowska-Południe. Osiedla posiadają samodzielność w podejmowaniu decyzji gospodarczych i finansowych. Działają na zasadach wewnętrznego rozrachunku gospodarczego. Dla prawidłowego utrzymania mieszkań powołano Zakłady Wykonawstwa Własnego oraz osiedlowe zespoły konserwatorów.
Dużą wagę przywiązuje Spółdzielnia do tworzenia warunków dla działalności społeczno-wychowawczej na poszczególnych osiedlach. Na każdym działa placówka kultury, proponująca mieszkańcom różne formy zaspokajania ich zainteresowań intelektualnych, artystycznych, sportowych, turystycznych, a także rozrywki. Urządzono wiele pięknych i ekologicznych placów zabaw dla dzieci, cieszących się dużym powodzeniem. W osiedlach o zwartej zabudowie wygospodarowano miejsca na boiska sportowe i korty tenisowe (Kmity, Baranówka, Krakowska-Południe).
Piękną tradycją stały się coroczne dni osiedli, w ramach których prezentuje się dorobek zespołów artystycznych i ciekawych ludzi – spółdzielców – organizuje się konkursy mobilizujące do większego zainteresowania historią Spółdzielni, danego osiedla, do upiększania balkonów i otoczenia budynków.

Rzeszowska SM prowadzi właściwą strategię remontową, prawie zakończono program termorenowacji oraz opomiarowania budynków. Ocieplono budynki mieszkalne, zmniejszając o 30% zapotrzebowanie na energie cieplną. Równolegle prowadzono docieplenia stropodachów oraz wymianę stolarki okiennej. Wszystkie budynki wyposażono w zbiorcze liczniki wody i ciepła, a mieszkania w wodomierze i zawory termoregulacyjne c.o. Spółdzielnia jest w dobrej kondycji ekonomicznej. Przestrzegając zasad rachunku ekonomicznego i samofinansowania, systematycznie prowadzi prace podnoszące standard zasobów i infrastruktury osiedlowej. Fachowi i doświadczeni działacze i pracownicy RSM wykazują się pełnym zaangażowaniem w rozwiązywaniu problemów mieszkańców.